Italiano

SAS CONTAS DE SOS CHERBOS: TRES DIES IN S'OASI WWF DE MONTE ARCOSU.
UN'ESPERIENZIA CHI M'ATA INSEGNAU MEDA...PRO TOTTU.

de Laura Busia

barra.gif (1564 bytes)

So arribada in istranzera a sas duas de sero. M'a dau su benebennia Jubanne. Derettu un astoreddu
s'er fattu bibu. A pustis c'apo iscaricau sas valigias e apo rizeviu su cumbidu, deo e Jubanne no semmus postos a faveddare. A pustis de deche minutos ecco tres amicos suos: Franziscu, Fabio e un atteru Franziscu.
Coment'este colau su tempo, deo non d'isco: istavo gai bene chin issoso chi sun arribadas sas chimbe e mesa derettu. No semmus preparaoso (fimmos in pacos sa prima sera. - galu prus bellu!) e semmusu anziaoso in intro 'e sa macchina pro arribbare a sas postaziones. Fimmus tottus in una sola Land Rover, in d'un' istrada in ue sos fossos e sas curvas fachiana da meres. Semmus arribaoso in ibe a pustis de mes'ora de salita a pede.
Deo e Franziscu, s'amicu 'e Jubanne,fimmus paris pro sa conta e non che semmusu arrampicaoso in d'una parete de una dechina 'e metros.
Fini sas 18.30: ammus incuminzau a intendere bramitoso dae tottus sas bandas: bellissimu! A sas otto mancu deche appo bidu unu cherbu mascru a duchentas metros dae noisi. Est' maestosu, chis duos corros smisuraos. Semmus abbaraos frimmos, incapaci de nos moghere, pro su tempu chi sa luche lu permittiata.
A pustis b'est' istau carchi attimu de paura: Jubanne nos a muttiu chin sa radio, nande chi aiat bidu duos omines chi non connoschiata (e de sos cales non connoschiat mancu sas intentziones) benire dae noisi.
Sa boche fit de giustificau allarme. Tottus, dae sas atteras postaziones, fin in fermentu: tottus cherian ischire dae noisi chie fini cussos' istranzos. Noisi non podiabammus rispondere...
Cand'apo intesu sas guardias de su WWF anziare unu pacu s'attentzione, apo pessau a Massimu, unu custode a su cale aian puntau su fuchile a s'istomacu...
Menomale sos duos istranzos fini duos omines chi fini chircande sos canes issoro. Apo sorrisu de sullievu.
Pompiammus s'ora: sas nobe de sero; Jubanne, chi sa pila, nos fachete cumprendere chi issu fiti falande.
Deo e su companzu meu, a sa luche de una sola pila, falammus nois puru sa parete chin cussu pach'e sana tensione chi bastata pro trasformare su tottu in un'avventura. Dopo unu pacu sun arribaoso Massimo, Mariano e s'amicu meu Jubanne chin sos rispettivos "cumpanzos de conta".
Tottus paris torramus in s'istrada, falande in una badde chin sas pilas, chin sa luna chi daba a su paesaggiu notturnu un'aria de misteriosa majia e chin su bentu chi fachiat moghere sas foglias...
Lontanu si bidiana sas luches de Casteddu chi si moghiana; apo pessau a tottus sas personas settiasa a sa televisione, migragnadas, pompiande unu programma iscemu, e apo pessau a mimme, a noisi, ispettadores entusiastos de sa bida de un animale bellu, de unu programma chi non podet mai migragnare...
Istavo meda bene: in custos momentos ogni particolare restata in memoria, e cando oje pesso a cussa die mi torrat in mente.
Arribaoso in istranzera, amus chenau; poi non che semmus riunioso affora a faveddare, chind'unu cherbu chi gruniata a duchentus metros dae noisi.
M'ana contau de Vittorio, un omine capaze de ponnere in un arbore unu bracconiere, d'essire sa sera affora, in mutandas ma chin su varchione pro chircare unu cassatore 'e frodo chi fit girande bichinu a s'istranzera, de ispostare una preda pro sa cale sos atteros omines aian dezisiu de picare unu trattore, de pissichire unu bracconiere, chi l'aiat minazzau, chin su varchione pro mesa Capoterra... pranghere e pranghere pro su nipodeddu chi fiti morinde de tumore.
Ma ammus fintzat risu: comente cussa borta chi una mastra pediti a Jubanne: "Iscusa, ma in ub'este su rezintu de su panda?" Dopo unu pach'e ispantu, narat Jubanne: "In Cina, Signora!!!"
O commente cussa femmina chi est arribada a s'Oasi chin pelliccia, taccos altos e borsetta in pelle; e Massimo si ch este rifiutau de li facher da guida, dande s'elementare ispiegazione: "Nono, chi gai m'assustrasa sas feras!!!"
O s'istoria, chi tottu connoschene, de Lella, su sirbone chi at abitau pro unu periodu in d'un'appartamento a Casteddu. Jubanne non bi fiti da die chi l'ana juttu a s' Oasi. Cand'est torrau ar bidu un omine chi intrabat tranquillamente in sa sala 'e compiuter e l'a pediu si li mancabat carchi cosa. S'omine li narat : "So su babbu 'e Lella. La so chircande. L'azzer bida pro casu?" E Jubanne: "Inoche non b'este. Forzis est andada a facher unu ziru in fuoristrada ... " (s'unicu ospite attesu, in cussas dies fit una biologa e sa guardia fit pessande chi Lella fit una pitzinna). S'omine s'ata pompiau Jubanne pessandelu unu maccu. Unu sirbone chi zirata in fuoristrada? Non ser mai bidu... Chircat de ispiegare: "No, Lella l'ammus jutta a inoche ca fit cuminzande a mossere du divanu..." - "Iscusae - pedit Jubanne - ma chi este custa Lella? Una pitzinna?"
"No, est unu sirbone!" - "Ah! Commo apo cumpresu!!!"
E nos semmus fattoso duas risadas. Parisi. Carchi borta suzzediata chi sas risadas arribabana finzas a sas lacrimas. Amus faveddau puru de banalidade, ma ognuno ischiata de avere chi sos atteros sos mattessos prinzipioso, sa matessi manna passione. In Monte Arcosu si podet faveddare finzar de fesserias; tra noisi 'e tottu, in cussa tres dies, s'este creau stima e affettu.
Su tempu este colau in presse. Nos semmus corcaoso a sa duas e mesa de notte. Pacas oras dopo, deo fipo in pede pro chircare de fotografare unu cherbu chi su manzanu gruniata a sutta s' istranzera. A sas sese e binti l'apo bidu, ma sa luche fit mala pro fotografare; mi l'apo gustau bene bene chin su binocolo. A sas sette apo bidu sas crapolas in su rezintu: fini chimbe femminas e duos mascros. Apo tentau 5- 6 iscattoso, ma solu duas foto sun bellas. A sas otto 'e mesa tottus si sun ischidaoso; fit diffizile chi sa fera si bidiata chin sas boches nostras. Apo ritirau s'armamentu e apo bibiu su caff�.
Pro su manzanu si fit organizzande un'essia a s'istagno de Casteddu, pro facher un azzich 'e birdwatching. Fini sas dech 'e manzanu e galu non si fit fachende nudda; tando apo dezisiu de facher un trattu de unu sentiero: "Is Frociddus". L'apo nau a Jubanne e apo cuminzau a caminare solu chin s'armamentariu fotograficu.
S'ambiente fit gai bellu chi mi so accorta solu dopo un'ora de 'essermi alluntanada troppu pro torrare in palas (puru se non d'ajo meda gana de torrare...).
Sas undichi: b'aiat meda caente e apo cuminzau ad avere un azzicu 'e sidiu; non aia abba, ma pro bona sorte, mi so accattada caramellas in intr 'e buzzacca. A pustis apo pessau: "Como naro a Jubanne de non m'isettare pro manicare..." Apo picau su telefoninu: non picabat! Maleitta s'ora! Aio timore chi mi beniata a chircare, sa birgonza ! Solu como m'abbizzo de sa cazzata chi apo fattu: un'istrada longa 24 chilometros chene abba, chene poder narrere a nessunu de non s'assustrare.Apo sichiu a caminare chin su telefoninu in manos, chircande nessi de ispedire unu messaggiu a cussu de s'amicu meu. Nudda! Sos cherbos, in su mentre, fini gruninde a pacas dechina 'e metros dae mime ma non si fachian biere mancu mortos; mi fini picande in ziru!
Fipo un' azzicu nervosa. E aia sempre pius sidiu...


Fit mesudie. Sichibo a caminare sott 'e su sole buddiu. Mi so frimmada a reposare in unu cant 'e ombra. Intornu a mime foresta foresta foresta. Nessun' essere umanu in su raggiu de chilomentros. Sas indicatziones, prima postas a chimbichentos metros s'una dae s'attera, como non si biene prusu. Pesso de torrare in palas, forzis apo irballiau s'istrada; apo lassau perdere s' idea e apo sichiu a caminare.
Dopo un'atter'ora de caminu, apo bidu unu cartellu. Apo aumentau su passu: SORGENTE! Non si podet mancu immginare a su sollivu chi deo apo provau in cussu momentu...
A sa vena b'aiat Antonio Pisanu, uno de sos duos amicos de Domenico Ruiu. M'ata offertu unu paninu chin casizzolu. Apo bibiu deche tassas d'abba. Fipo cumpletamente disidratada, ma a sos ocros de Antoni fipo normale, un'azzicu accaldada e basta. Non bi l�apo nau chi fipo chene abba. A pustis ch'apo bibiu istavo meda prus bene!! Chin Antoni amus colau un'ara chircande cherbos pro su filmau de su WWF chi depiat fachere.
A sas duas apo sichiu su caminu meu, frimmandemi a sas atteras duas venas ch'apo incontrau. So arribbada in istranzera a sas chimbe 'e mesa. Apo bibiu un'atteru litr 'e abba e mi so preparada pro sa seconda conta 'e sos cherbos (chi fit a sa sese). Depo aer fattu sicuramente un'azzich 'e isforzu, ca s' anca mi dolet meda. Cand' amus finiu semmus rientraoso a "sa base" in ue bi fiti puru Antoni. M'a pediu si s' incrasa andabo chin issu in ziru pro chircare de riprendere su cherbu. apo nau de eja, puru si s'anca mi doliata sempre de prusu. E Jubanne: "Tue ser macca...!"
Non podio perdere un'occasione simile... Sa notte apo drommiu in sacc 'a pelu chin Massimu e Mariagrazia. A sas chimbe e binti de manzanu mi so pesada e apo cuminzau ad caminare versu su locu de s'appuntamentu chi Antoni (a 4 chiliometros da ube fipo deo). S'anca mi doliata abberu cando caminabo. Apo pessau finzas de torrare in palas... No, non depiat zedere! Chin sa torciami fachio luche puru si sa luna mi mustrabat chiaramente s'istrada. E' chi aia timore, soggetzione: tott' iscuru, tottu silenziosu... sa torcia mi fachiat un'azzicu 'e cumpanzia. In un'ora so arribbada in localit� Pardu Melis, in su rezintu de son cherbos. Antonio galu non bi fiti; apo postu su cavallettu e su teleobiettivu, chin s'isperanzia de los fotografare. Sun arribbaoso abberu...Su mascru fit bellissimu: gruniata allonghiande su trucu, unu versu profundu, de sa bula, chi fachiat quasi impressione...
Podia fotografare, ma sa fera fit istada fughia. Bapo rinunziau: m'ata a piachere si una die si cuminzata a narrere de mime cussu chi oje si narat pro Domenico Ruiu: chi sos animales, cio�, bi balanzan semper a essere fotografaoso da issu, ca non si 'nd' abbizzana. E custa este diventada sa regola mea. In su mentre est'arribbau Antoni. Paris amus zirau meda in s'Oasi (in macchina e a pede). Carchi borta mi fermavo pro facher reposare s'anca.

Su dolore fit meda, ma apo bidu locos abberu bellissimos. A sas sese e mesa semmus ghiraoso in s'istranzera.
Jubanne fit gi� partiu pro Iglesias, sa bidda sua. Non l'apo potiu saludare. In Nugoro semmus arribaoso a sar nove e mesa. Mi so posta derettu a dromire: in tre dies non m'apo fattu mancu chimbes oras 'e sonnu.


barra.gif (1564 bytes)

Isola Sarda 1997-2005 - Associazione Culturale Ciberterra - Responsabile: Giorgio Plazzotta
I contenuti appartengono ai rispettivi autori - Tutti i diritti riservati
The contents belong to the respective authors - All rights reserved